Dua eden, helal mal kazanma, haramlardan uzak kalma arzusu, hatta azmi üzere olmalıdır. Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: «Allah Teâlâ Tayyib'dir, temiz ve iyi olanlardan başkasını sevmez. Allah Teâlâ, Peygamberlerine neyi emretti ise, kullarına da ayni şeyi emretmiştir: «Ey Peygamberler temiz ve helâl olanlardan yeyin ve salih ameller işleyin. Ben sizin neleri yaptığınızı biliyorum.», buyurmuş, ve yine mü'minlere de: «Ey iman edenler size verdiğimiz rızıkların temiz ve helâl olanlarından yiyin (ve Allaha şükredin...). buyurmuştur.
Rasulullah (s.a.v.) Efendimiz, daha sonra, sözlerine devamla şöyle bir adamın durumunu misal göstermiştir: «Adam uzun uzadıya yolculuk yapar, saçı başı dağınık, toz toprak İçinde, ellerini semaya uzatır, yâ Rabbi!... yâ Rabbi!... diye yalvarır. Halbuki yediği haram, giydiği haramdır. Haramla beslenmiştir. Bu adamın duası nasıl kabul edilecek?»
Ayrıca: iyi ameller yapmak, Allah Teâlâ'nın razı olacağı şekilde yaşamaya çalışmak, duaların kabulü İçin evvelce yapılmış bir hazırlık mânâsı taşır. Genel bir kaidedir ki, sadece başı daraldığı zaman tanış olmağa çıkanla, iyi ve kötü her halinde dostluğunu devam ettiren iki insan arasında büyük fark vardır, dua İçin ellerini kaldırmadan evvel, RabbinUl huzuruna hürmetle baş koyan, onun razı olduğu amelleri yapmayı kendine şeref bilen, gece gündüz Rabbinin rızâsı düşüncesiyle dertlenen ile, başına gelen belayı savabilmek için Rabbini hatırlayan arasında elbette bir fark bulunacaktır.
Seven, sevdiğinin arzusunu yerine getirir. Bir kul, Rabbini razı ve hoşnut eden bir amel ve ahlak üzere bulunur da, zamanı gelince elini kaldırır, Yarabbi... derse, bu elin boş çevrileceği söylenemez.
Nitekim Allah Teâlâ, Hazreti Zekeriyya (a.s.) nın duasının kabul edildiğini bildirdikten sonra şöyle buyurmuştur: "Çünkü bütün bu dualarım kabul ettiğimiz Peygamberler, hayırlara koşar, rahmetimizi umarak, azabımızdan korkarak dua ederlerdi. Bize karşı gerçek bir saygı ve hürmet duyarlardı."”
Ancak hangi çeşitten olursa olsun, boyunca günaha batmış olan bir kimsenin bile, samimî bir pişmanlıkla günahından döndüğü takdirde, Rabbine yalvarırken, onun rahmetinden daima ümidi var olması gerekir. Allah'ın rahmetinden ümit kesmek (Yani: o kadar günah işledim ki artık affedilme ümidim kalmamıştır, demek) haramdır.
Tekrar edelim ki kul, sadece başının dara geldiği, ihtiyaç duyduğu zamanda değil, huzurlu günlerinde, sıhhatli neşeli anlarında, güçlü kuvvetli olduğu zamanlarda, sık sık dergâh-ı İlâhîye el açmalıdır.
Nitekim Peygamber Efendimiz şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah'ın kendine sıkıntı anında, başının dara geldiğinde icabet etmesinden (duasını kabul buyurmasından) hoşlanan insan, rahatlık anın da bol bol dua etsin."
Bu konuda Peygamber Hazreti Süleyman (a.s.) m durumu bir Örnek olarak verilebilir: Cenâbı Hakka, «Bana hiç kimseye nasib olmayan bir mülk ve saltanat ver.» diye dua etmiş ve duası kabul edilmiştir. Ama o bu durumda iken Cenâbı Hakka, kendini salih kullarının arasına katması İçin dua ve niyaz etmekten de geri durmamıştır.
